Książka jest efektem projektu, który zrodził się w 2013 r. w gronie regionalnych muzealników, którzy podjęli współpracę nad organizacją konferencji naukowych, których ideą jest próba namysłu nad dziejami Żuław w 1945 roku, zarówno w ostatniej fazie wojny, kiedy stanowiły one część terytorium Trzeciej Rzeszy, jak i bezpośrednio po zajęciu tych ziem przez wojska sowieckie, które stopniowo oddawały władzę polskiej administracji.