11 lipca to data, która na trwałe wpisała się w historię Polski – zarówno jako dzień plebiscytu, który przesądził o losach Ziemi Malborskiej, jak i rocznica tragicznego ludobójstwa Polaków na Wołyniu. W Malborku, mimo niesprzyjającej aury, odbyły się uroczystości upamiętniające te wydarzenia.

Obchody rozpoczęły się od złożenia kwiatów i zapalenia zniczy pod tablicą upamiętniającą pierwszych powojennych osadników z Wołynia – Polaków, którzy po wojnie zmuszeni byli opuścić swoje rodzinne strony i odnaleźć nowy dom na Ziemi Malborskiej. Następnie uczestnicy przeszli pod pomnik upamiętniający bojowników ruchu plebiscytowego, którzy walczyli o polskość Powiśla.

W 2025 roku przypada 82. rocznica Rzezi Wołyńskiej – brutalnego ludobójstwa dokonanego przez nacjonalistów z Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) na polskiej ludności zamieszkującej Wołyń i Galicję Wschodnią. Kulminacja tych zbrodni miała miejsce 11 lipca 1943 roku, w tzw. „krwawą niedzielę”, kiedy zaatakowano ponad 150. miejscowości. Szacuje się, że w wyniku tych działań życie straciło około 100 tysięcy Polaków – w większości kobiet, dzieci i starców.

Tego samego dnia przypada również 105. rocznica Plebiscytu na Powiślu, który był konsekwencją ustaleń traktatu wersalskiego z 1919 roku. Plebiscyt objął m.in. część ówczesnego powiatu malborskiego na wschód od rzeki Nogat. W Malborku zarejestrowanych było niemal 11,5 tys. uprawnionych do głosowania. Za Polską opowiedziało się zaledwie 165. osób, co skutkowało utratą tych terenów na rzecz Niemiec i powrotem ich wojsk w sierpniu 1920 roku. Granica została wytyczona między Niemcami a Wolnym Miastem Gdańsk.

Tegoroczne uroczystości były nie tylko aktem pamięci o przeszłości, ale także symbolicznym wyrazem jedności i wdzięczności wobec tych, którzy walczyli o polską tożsamość i przetrwali najtrudniejsze momenty naszej historii.

Cześć ich pamięci!