Wydanie nr 89/2024, Piątek 29.03.2024
imieniny: pokaż (5 imion)Wiktoryn, Marek, Eustazy, Czcirad, Cyryl
ReklamaKontakt
  • tvmalbork.pl
  • zulawyimierzeja24.pl
  • tvsztum.pl
  • tvdzierzgon.pl

Słupy graniczne Wolnego Miasta Gdańska przy Przekopie Mierzei Wiślanej – Przebrno.

  • 15 września 2021, godz. 15:35
  • ilość zdjęć: 20
Traktat pokojowy z pokonanymi Niemcami w I wojnie światowej podpisany został w Wersalu przez Mocarstwa Sprzymierzone i Skojarzone 28 czerwca 1919 r. Artykuł 102 tego traktatu zobowiązywał do utworzenia Wolnego Miasta Gdańska, którego granica liczyła ponad 290 km, z czego ponad 55 km brzegiem Morza Bałtyckiego.

Granicę Wolnego Miasta Gdańska podzielono na sekcje oznaczone literami od A do G. Łącznie na granicy ustawiono 740 granitowych słupów granicznych z napisem Traite de Versailles/28 Juin 1919 i literami P od strony Polski, FD od strony Wolnego Miasta Gdańska oraz D od strony Niemiec. Jeden z nich zachował się w doskonałym stanie na terenie Mierzei Wiślanej w Przebrnie.

Trochę historii.

Granica sekcji A przebiegała od Morza Bałtyckiego przez Kolibki/Kamienny Potok, rzeką Swelinią, Lasami Oliwskimi do punktu granicznego w Sulmin/Otomin. Na odcinku blisko 40 km granicy ustawiono 206 słupów granicznych z literami FD i P. Wyznaczono również punkty przekraczania granicy, w których dokonywano odprawy paszportowej i celnej.

Sekcja B przebiegała od punktu Niestępowo/Lublewo Gdańskie, między Borczem i Majdanami do Jeziora Połęczyńskiego. Na odcinku liczącym około 30 km ustawiono 180 słupów oraz wyznaczono cztery przejścia graniczne.

Blisko 30 km granica sekcji C przebiegała od Połęczyna, zachodnim brzegiem Jeziora Łąkiego, przez punkt między Trzepowem a Szatarpami do punktu między Bożym Polem a Postołowem. Postawiono 137 słupów i otwarto pięć przejść.

Granica sekcji D przebiegała od punktu Boże Pole/Postołowo, przez punkt Gołębiewko/Gołębiewo Średnie, między Dalwinem a Sobowidzem, między Miłobądzem a Kolnikiem, przez Tczewskie Łąki do Wisły. Ten odcinek liczył ponad 30 km i postawiono wzdłuż niego 170 słupów granicznych oraz wyznaczono trzy przejścia graniczne.

Sekcja E przebiegała od Tczewskich Łąk środkiem Wisły do Mostów Tczewskich, przez Mosty Tczewskie do Lisewa i ponownie środkiem Wisły do początku Nogatu. Na odcinku ponad 28 km ustawiono tylko 6 słupów.

Liczący 58 km odcinek sekcji E miał początek w punkcie w Piekle/Biała Góra, przez Nogat do Zalewu Wiślanego. Ustawiono tu 24 słupy graniczne. Istniało 16 przejść granicznych, po kilka punktów kontroli celnej po stronie niemieckiej i polskiej (m.in. w Kałdowie, Sztutowie i Nowym Dworze Gdańskim). W kolejnych latach otwarto dodatkowo 10 przejść dla ruchu przygranicznego.

Granica sekcji G to blisko 20 km odcinek od ujścia Nogatu do Zalewu Wiślanego, gdańskim torem wodnym Danziger Fahrwasser do Mierzei Wiślanej na zachód od wsi Przebrno, wzdłuż Theerbuder Seeweg do Morza Bałtyckiego. Tutaj ustawiono 17 słupów.

Po wybuchu II wojny światowej terytorium Wolnego Miasta Gdańska włączono w obszar niemieckiej Rzeszy, a graniczne słupy wykopywać i likwidować. Niewiele z nich zachowało się do współczesnych czasów.

Gdzie szukać historycznych punktów?

Na granicy Sztutowa i Krynicy Morskiej, w okolicy miejscowości Przebrno w doskonałym stanie zachował się jeden z 17 granitowych słupów granicznych sekcji G Wolnego Miasta Gdańska. Oprócz niego są jeszcze dwa z charakterystycznymi literami D i FD.
Droga do tych punktów jest dość prosta. Jadąc drogą wojewódzką nr 501 (w kierunku Krynicy Morskiej) przed znakiem z napisem Krynica Morska wystarczy skręcić w lewo obok nieczynnego ośrodka wypoczynkowego i iść ścieżką prowadzącą nad morze. Po drodze miniemy charakterystyczne słupy, jednak ten najważniejszy znajdziemy na zachód od zejścia na plażę przy samym pasie wydm.

To niesamowite wrażenie podróży w czasie, gdzie możemy dosłownie dotknąć historii i stanąć z nią oko w oko. Mimo upływu czasu, wciąż jest żywa...
Tagi

Powiązane artykuły