Skarga na działania Burmistrza Miasta Malborka Marka Charzewskiego.

W prawie prasowym określono, że prasa, zgodnie z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, korzysta z wolności wypowiedzi i urzeczywistnia prawo obywateli do ich rzetelnego informowania, jawności życia publicznego oraz kontroli i krytyki społecznej.

Od wielu lat nasza redakcja nagrywała sesje i udostępniała je w całości. W momencie, gdy przepisy wymagają od urzędów, aby same realizowały takie zadania, nadal chcemy udostępniać te materiały  naszym widzom. Skoro materiał urzędowy zawiera pełne nagranie, my możemy realizować skróty z obrad, by przedstawiać najważniejsze tematy z sesji. Niestety urząd blokował nagrania na YouTube uniemożliwiając ich oglądanie na innych stronach. Kiedy pobraliśmy materiał z VI sesji Rady Miasta Malborka i wstawiliśmy go na naszą stronę, urzędnicy zgłosili roszczenie wobec naszej redakcji, a film został zablokowany. Przed zgłoszeniem roszczenia magistrat nie zapytał naszej redakcji o argumenty, a późniejsze nasze pismo do urzędu również nic nie zmieniło. W związku z tym 2 kwietnia 2019 r. nasza redakcja złożyła skargę na działania Burmistrza.

Treść skargi na działania Burmistrza Miasta Malborka.

Niestety Urząd Miasta Malborka zgłosił naruszenie do serwisu YouTube wobec naszej redakcji, gdyż materiał nie zawierał źródła. Magistrat zarzucił, że nasza redakcja:

1) Złamała zasady określone na stronie BIP Malbork, a mianowicie nie podała źródła pozyskanej informacji oraz czasu wytworzenia.

2) Kolejny zarzut dotyczył wstawionych reklam przed materiał, co miało rzekomo zmienić pierwotny charakter informacji publicznej.

3) Na koniec Urząd zarzucił niepoinformowanie widzów o przetwarzaniu informacji ponownie wykorzystanej.

W związku z powyższym pragniemy wyjaśnić, iż w naszej ocenie:

1) Wykorzystanie materiału audiowizualnego na naszej stronie nie było ponownym wykorzystaniem informacji publicznej. Udostępnienie informacji publicznej nie jest jednoznaczne z jej ponownym wykorzystaniem. Zgodnie z zapisem Art. 2 ustawy o ponownym wykorzystaniu informacji publicznej, aby móc mówić o ponownym wykorzystaniu informacji musi dojść do zmiany pierwotnego celu wytworzenia informacji. Przy czym nie ma znaczenia komercyjny czy niekomercyjny cel użycia. Zatem, czy reklama przed materiałem z sesji zmieniała cel wytworzenia informacji? W naszej ocenie w żaden sposób nie wytworzyliśmy nowego produktu ani usługi na podstawie udostępnionego materiału, dlatego nie zgadzamy się z argumentacją Urzędu Miasta Malborka. Zgodnie z założeniem działalności dziennikarskiej określonej w prawie - udostępniliśmy materiał w celu jak najszerszego dostępu społeczności do prac Rady Miasta Malborka. Przy czym oczywistym powinien być fakt, że działalność mediów ma charakter informacyjno-komercyjny.

2) Nasza redakcja, udostępniając informację publiczną nie była zobowiązana do podania źródła informacji, gdyż zgodnie z ustawą z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych w Art. 4 pkt 2 stanowi, że nie są przedmiotem prawa autorskiego: (1) akty normatywne lub ich urzędowe projekty, (2) urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole. Skoro materiały urzędowe nie podlegają prawu autorskiemu i treści w nich zawarte również w żadnym stopniu nie były nimi objęte, to każdy z nas może je udostępniać bez konieczności podania źródła pozyskania.

3) Pragniemy również zwrócić uwagę, że redakcja nie miała obowiązku zwracać się do Urzędu Miasta Malborka z jakimkolwiek wnioskiem chcąc udostępnić informację publiczną. Urząd udostępnił nagranie na profilu należącym do Miasta (inną kwestią jest nierealizowanie obowiązku udostępnienia materiału na stronie BIP oraz stronie Urzędu Miasta, czego wymaga ustawa o samorządzie gminnym) W stanowisku jakie otrzymaliśmy Urząd zarzucił nam, że nie zwróciliśmy się z wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej. Na podstawie jakich przepisów urząd takiego wniosku wymaga? Pobieranie i kopiowanie informacji publicznej jest zapewnione przez ustawodawcę i jasno mówią o tym zapisy ustawy o dostępie do informacji publicznej. Wnioski składa się jedynie w określonych w ustawie przypadkach, co potwierdzają liczne wyroki sądów powszechnych.

Reasumując. Nasza redakcja domaga się:

1) Zamieszczenia wszystkich zapisów audiowizualnych z obrad Rady Miasta Malborka na stronie BIP oraz Urzędu Miasta Malborka, czego wymaga ustawa o samorządzie gminnym. (Art. 20 podpunkt 1b.)

2) Zaniechania wymagania składania wniosków o wykorzystanie i udostępnianie informacji publicznej od redakcji oraz obywateli. Strony BIP zostały stworzone właśnie w celu szerokiego dostępu obywateli do dokumentów i materiałów urzędowych. To, że urząd nie wywiązał się z obowiązku publikowania sesji na powyższej stronie i zamieścił je jedynie na stronie YouTube, nie jest naszą winą. Zasady i potrzebę składania wniosków regulują przepisy i orzeczenia sądów powszechnych.

3) Wycofania przez Urząd Miasta Malborka zgłoszonego nadużycia do serwisu YouTube wobec naszej redakcji.

4) Rozróżniania przez urzędników udostępniania informacji publicznej od ponownego jej wykorzystania. Pojęcia te zostały celowo zróżnicowane przez ustawodawcę w Polsce i Unii Europejskiej. W piśmie skierowanym do naszej redakcji pani Sekretarz Ewa Dąbrowska pisząc z upoważnienia Burmistrza stwierdziła, że „Urząd nie zamierza tolerować naruszeń przepisów obowiązującego prawa”, dlatego z uwagi na powyższe liczmy, iż Urząd zastosuje się to zasad, na które się powołał.

Na koniec pragniemy zwrócić uwagę, iż przed złożeniem skargi zwróciliśmy się do Urzędu Miasta Malborka o zaniechanie wspomnianych wyżej czynności, jednak magistrat w żaden sposób nie przychylił się do naszej prośby. Nagranie sesji zostało pobrane i umieszczone na naszej stronie, gdyż zarządca „Sesje Malborka” wprowadził ograniczenia, które uniemożliwiały oglądanie obrad na innych stronach, co również łamało zasadę pełnej dostępności i transparentności do informacji publicznej. Pragniemy wyrazić głębokie ubolewanie, że Urząd przed zgłoszeniem roszczenia w stosunku do naszej redakcji nie podjął z nami żadnej rozmowy ani dialogu w celu wyjaśnienia sprawy. Liczymy na zmianę podejścia w stosunku do wykonywania zadań przez lokalne media, które rozpowszechniają informacje o działalności organów pochodzących z powszechnych wyborów”.

Komisja po raz pierwszy.

Komisja w składzie: Adam Ilarz – przewodniczący, Dariusz Rowiński – wiceprzewodniczący, Bożena Piątkowska, Joanna Iglińska oraz Arkadiusz Mroczkowski po raz pierwszy, jak się później okazało, zbadała naszą skargę pod kątem jej zasadności. Niestety radni zapoznali się jedynie z naszymi argumentami, gdyż Grzegorz Koniszewski – urzędnik odpowiedzialny za udostępnianie informacji był w dniu posiedzenia na szkoleniu. Zdajemy sobie sprawę, że lokalnych mediów nie trzeba lubić, ale dostęp do informacji publicznej oraz jej rozpowszechnianie to świętość, której nikt nie może łamać. W naszej ocenie cała sytuacja jest kuriozalna i nigdy nie powinna mieć miejsca.  Komisja Skarg Wniosków i Petycji nie miała żadnych wątpliwości, że urzędnicy popełnili błąd i poparła wszystkie żądania naszej redakcji. W projekcie uchwały czytamy: 1. Skarga na Burmistrza Miasta Malborka jest zasadna w zakresie obowiązku zamieszczania wszystkich zapisów audiowizualnych z obrad sesji Rady Miasta Malborka na stronie BIP oraz Urzędu Miasta Malborka. 2. Skarga Na Burmistrza Miasta Malborka jest zasadna w zakresie zaniechania wymagania przez Urząd składania wniosków o wykorzystanie i udostępnianie informacji publicznej od redakcji oraz obywateli. 3. Skarga Na Burmistrza Miasta Malborka jest zasadna w zakresie bezpodstawności zgłoszenia przez Urząd Miasta Malborka naruszenia praw autorskich do serwisu YouTube przez Redakcje Tv Malbork. 4. Skarga Na Burmistrza Miasta Malborka jest zasadna w zakresie umożliwienia bezpośredniego streamingu podczas trwania obrad Rady Miasta Malborka. Projekt uchwały w tej sprawie miał zostać przedstawiony na posiedzeniu XI sesji Rady Miasta Malborka w dniu 17 czerwca 2019 r. Większością głosów (8 za, przy 7 przeciw i 3 wstrzymującym się) zdjęto jednak ten punkt z porządku obrad na wniosek formalny radnego Kazimierza Pietkiewicza, który wskazał, że należy zwrócić się o opinię w tej konkretnej sprawie do radcy prawnego.

Komisja po raz drugi.

Po pierwszym przesłuchaniu Komisja Skarg, Wniosków i Petycji przyznała rację naszej redakcji, jednak konieczne było ponowne jego przeprowadzenie ze względu na naruszenie formalnych wymogów podczas pierwszego przesłuchania - nie pojawił się na nim pracownik urzędu. W związku z tym powtórzono całą procedurę.

Władze miasta poprosiły o wsparcie radcę prawnego, który wydał na zlecenie magistratu stosowną opinię. Mimo ogromnego zaangażowania w sprawę wielu urzędników, którzy podpierali swoje stanowiska dokumentem mecenasa, Komisja Skarg, Wniosków i Petycji już w nowym składzie osobowym (Adam Ilarz - przewodniczący, Dariusz Rowiński – wiceprzewodniczący, Bożena Piątkowska, Krystyna Keńska i Halina Ostrowska), nie zgodziła się z prezentowaną argumentacją i ponownie w całości przyznała rację naszej redakcji.

Do trzech razy sztuka?

Podczas XX sesji Rady Miasta Malborka, która miała miejsce 27 lutego br. zdjęto z porządku obrad po raz drugi punkt dotyczący rozpatrzenia skargi na działania Burmistrza Miasta Malborka w związku z blokowaniem dostępu naszej redakcji do materiałów wideo z sesji Rady na kanale Youtube. Tym razem punkt zdjęto na wniosek samego przewodniczącego Komisji Skarg, Wniosków i Petycji, Adama Ilarza. Jak wskazał we wniosku, musiał to zrobić ze względów formalnych – brak zachowania odpowiedniego terminu w zakresie dostarczenia właściwych dokumentów do członków komisji.

Po raz trzeci punkt dotyczący rozpatrzenia skargi na działania Burmistrza Miasta Malborka zdjęto z porządku obrad Rady Miasta Malborka podczas XXIV sesji, która odbyła się 27 sierpnia br. O ile dwa poprzednie zdjęcia wynikały ze względów wyłącznie formalnych, o tyle przy trzecim wymówką okazał się koronowirus wskazany przez radną Krystynę Keńską oraz brak pamięci radnej  Bożeny Piątkowskiej dotyczący tego, jak członkowie komisji głosowali wcześniej nad projektem uchwały rzeczonej sprawy (chociaż obrady komisji, jak i samo głosowanie nagrane zostało w całości przez naszą redakcję).

Kobieta zmienną jest.

Komisja Skarg, Wniosków i Petycji zebrała się ponownie 9 września br. Podczas jej obrad po raz kolejny poddano pod głosowanie zasadność naszej skargi na działania Burmistrza Miasta Malborka. Wydaje się to o tyle dziwne, ponieważ komisja w tym samym składzie pod koniec ubiegłego roku przegłosowała zasadność naszej skargi w każdym z czterech jej punktów. Co lub kto spowodował zmianę w głosowaniu części członków komisji? Tego głośno nikt nie powie. Wiadomo tylko, że radne Bożena Piątkowska, Krystyna Keńska i Halina Ostrowska zmieniły zdanie, co do słuszności skargi i uznały tylko pierwszy punkt naszej skargi za zasadny, czyli „Zamieszczenia wszystkich zapisów audiowizualnych z obrad Rady Miasta Malborka na stronie BIP oraz Urzędu Miasta Malborka, czego wymaga ustawa o samorządzie gminnym. (Art. 20 podpunkt 1b.)”. Warto przy tym wspomnieć, że na stronie BIP ostatnią zamieszczoną sesją Rady Miasta Malborka jest XXI sesja, która odbyła się 4 marca br. (print screen z dzisiejszą datą zdjęcia w załączniku).

Zwróciliśmy się z prośbą do wspomnianych wyżej radnych o podanie przyczyny swojej zmiany w głosowaniu nad zasadnością skargi na działania Burmistrza Miasta Malborka, złożonej przez naszą redakcję. Do chwili opublikowania tego artykułu, drogą mailową odpowiedziała nam tylko radna Bożena Piątkowska.

W odpowiedzi czytamy -  „Informuję, że mam prawo zmienić swoje zdanie!Uzasadnienie: pierwsze posiedzenie Komisji Skarg,Wniosków i Petycji w sprawie skargi złożonej przez TV Malbork na działania Burmistrza Miasta Malborka odbyło się 20 listopada 2019 roku. To spotkanie zostało nagrane przez pracownika TV Malbork i przekazane do wiadomości ogólnej na kanale YOUTUBE.PL. Na tym posiedzeniu nie było przedstawicieli Burmistrza. Uznałam wówczas, że jakiekolwiek cząstkowe głosowania nie są głosowaniem ostatecznym w/w skardze. Moim zdaniem uznałam, że najlepszym rozwiązaniem byłoby dobrowolne porozumienie się Stron. Jednak takiego porozumienia nie chciał Pan P.W. Następnie, wysłuchaliśmy pracowników merytorycznych Burmistrza. Skarga ta nie była dla mnie do końca jasna, dlatego, po wysłuchaniu obu stron złożyłam wniosek do protokołu w sprawie zasięgnięcia opinii prawnej./4 grudzień 2019/ Następne posiedzenie komisji odbyło się 19 lutego 2020 r. Od tego dnia ze względu na COVID 19 nie odbywały się posiedzenia komisji. Na kolejnym posiedzeniu naszej komisji w dniu 9 września 2020 roku złożyłam wniosek o kolejne szkolenie dla radnych, ponieważ jest to zupełnie nowa komisja Rady, a niektóre Skargi byłyby trudne nawet dla Prawników”.

Co na to Przewodniczący Rady, Paweł Dziwosz?

Zwróciliśmy się z zapytaniem do Przewodniczącego Rady Miasta Malborka, Pawła Dziwosza, co sądzi na temat blokowania i ograniczania dostępu dla szerszej publiczności obrad sesji na żywo. Czy jego zdaniem liczba osób oglądających sesje na kanale YouTube jest satysfakcjonująca? Czy jednak celowo blokowany jest dostęp dla mediów, by jak najmniejszy odsetek społeczeństwa naszego miasta był poinformowany o działaniach i podejmowanych decyzjach podczas tych obrad? Komu takie działania są na rękę?    

W odpowiedzi Paweł Dziwosz zwraca uwagę na to, że 10 marca 2019 r. złożył interpelację na ręce Burmistrza Miasta Malborka, w której prosi „o umożliwienie redakcji TvMalbork.pl udostępnianie na swoich portalach w Internecie relacji z sesji Rady Miasta Malborka”.

W odpowiedzi z dnia 18 kwietnia 2019 r. Burmistrz napisał, że „dostęp do w/w materiałów jest niczym nieograniczony. Materiały są publikowane w Biuletynie Informacji Publicznej i są ogólnodostępne. TvMalbork.pl może z nich korzystać i upubliczniać bez ograniczeń dochowując przepisów zawartych w ustawie o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego (Dz.U.2018.1243 z późn. zm.) oraz zasad określonych w BIP Urzędu Miasta”. Tyle tylko, że w dalszym ciągu nasza redakcja jest blokowana do obrad sesji na żywo.

Przewodniczący Rady podkreślił na zakończenie, że na tym jego rola się kończy.

Tak długa i żmudna debata nad zasadnością do powszechnego dostępu do informacji publicznej, jaką jest zapis relacji z obrad Rady Miasta Malborka zmusza naszą redakcję do skierowania tej sprawy do Naczelnego Sądu Administracyjnego.