5 grudnia 2018 r. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie podpisał decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia pn. Droga wodna łącząca Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską – lokalizacja Nowy Świat.

W trakcie postępowania Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie przeprowadził analizę dokumentacji, w tym raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko i rozwiązań technicznych zaproponowanych przez inwestora pod kątem środowiskowych uwarunkowań. Na podstawie tej analizy stwierdzono, że proponowany do realizacji wariant Nowy Świat jest najkorzystniejszy z przyrodniczego punktu widzenia, a ulokowanie kanału żeglugowego w tym miejscu ogranicza ingerencję w środowisko i pozwala na uniknięcie znaczących negatywnych oddziaływań. Jego przebieg, w porównaniu do innych rozpatrywanych wariantów (w lokalizacjach Skowronki i Piaski), jest zdecydowanie korzystniejszy m.in. ze względu na mniejsze oddziaływanie na siedliska przyrodnicze oraz z punktu widzenia niemal dwukrotnie mniejszej kubatury urobku, który trzeba by wybagrować w celu pogłębienia istniejącego toru wodnego. To z kolei zmniejsza zanieczyszczenie wód, ogranicza skalę zagrożenia dla ichtiofauny oraz presję na makrozoobentos, stanowiący pokarm dla niektórych gatunków ptaków.

W decyzji określono kilkadziesiąt warunków korzystania ze środowiska w fazie realizacji i eksploatacji inwestycji, ze szczególnym uwzględnieniem konieczności ochrony cennych wartości przyrodniczych.
Inwestor został zobligowany między innymi do:

• prowadzenia prac w terminach uwzględniających ochronę poszczególnych grup zwierząt, w tym ptaków, nietoperzy i ryb;
• prowadzenia prac czerpalnych w sposób ograniczający zmętnienie wody. W tym celu zostaną zastosowane pogłębiarki o małym zanurzeniu, jak najmniejszej turbulencji, wysokiej wydajności, wyposażone w urządzenia ograniczające tworzenie się zawiesiny, takie jak: klapy, czerpaki, głowice z przysłonami. Dodatkowo zostaną rozwieszone na obszarze prowadzenia robót kurtyny ze sztucznego materiału, przylegające do dna, a od góry mocowane do pływaka;
• ustanowienia w południowo-zachodniej części Zalewu Wiślanego tzw. stref ciszy o powierzchni 15 km2 z bezwzględnym zakazem wpływania wszelkich jednostek pływających w okresie budowy oraz z możliwością ograniczonego wpływania jednostek rybackich w okresie funkcjonowania inwestycji. Proponowany do wyłączenia obszar jest jednym z najcenniejszych miejsc dla ptaków i ryb w skali całego Zalewu;
• wprowadzenia na fragmencie zachodniej części Zalewu Wiślanego zakazu cumowania oraz zakazu poruszania się wszelkich jednostek z wyłączeniem gospodarki rybackiej oraz zakazu uprawiania wszelkiej działalności sportowo-rekreacyjnej w obrębie szuwaru oraz w strefie przybrzeżnej (około 200 m od szuwaru). Działanie ma wyeliminować zagrożenie płoszenia ptaków lęgowych, migrujących oraz pierzących;
• wykonania sztucznej wyspy o powierzchni około 181 ha i zagospodarowania jej w kierunku utworzenia siedlisk lęgowych ptaków siewkowych oraz blaszkodziobych;
• przeniesienia roślinności szuwarowej o powierzchni około 3,16 ha z planowanego toru wodnego w miejsca, gdzie naturalnie pojawiły się w nim luki/ubytki. Dzięki temu w skali Zalewu Wiślanego nie dojdzie do zredukowania powierzchni roślinności wynurzonej. Ponadto w wyniku budowy sztucznej wyspy na jej obwodzie powstanie pas 5 km szuwaru, co dodatkowo powiększy pulę potencjalnych siedlisk do zasiedlenia dla części gatunków ptaków;
• zamontowania sztucznych miejsc lęgowych (budek) dla ohara (ptak z rodziny kaczkowatych) oraz skrzynek dla nietoperzy, które zrekompensują utracone naturalne siedliska i kryjówki;
• przeniesienia chronionych gatunków roślin, występujących w miejscach planowanej przebudowy toru wodnego na rzece Elbląg, do siedlisk zastępczych, które powinny odpowiadać wymaganiom siedliskowym przesadzanych roślin;
• odtworzenia wydmy szarej. W trakcie prac budowlanych dojdzie do zniszczenia fragmentu (0,21 ha) płatu siedliska – wydmy szarej, będącego jednak w złym stanie ze względu na występowanie gatunku obcego siedliskowo. W zamian za to zostaną wykonane działania, na powierzchni około 0,37 ha, mające na celu odtworzenie tego siedliska w miejscach, gdzie dotychczasowe procesy spowodowały jego zanik;
• włączenia w granice rezerwatu przyrody Zatoka Elbląska dwóch działek, położonych w miejscowości Nowe Batorowo. Podczas budowy toru wodnego nastąpi zajęcie 2,65 ha terenu rezerwatu. W ramach rekompensaty zostaną włączone  w jego granice nowe działki o łącznej powierzchni 2,89 ha.

Wszystkie te działania będą prowadzone pod nadzorem przyrodniczym/środowiskowym.

W decyzji określono również obowiązek prowadzenia monitoringu w fazie budowy przedsięwzięcia oraz obowiązek przeprowadzenia monitoringu porealizacyjnego. Raporty podsumowujące wyniki nadzoru środowiskowego i monitoringów przyrodniczych będą przedkładane raz w roku Regionalnemu Dyrektorowi Ochrony Środowiska w Olsztynie i w Gdańsku.

Dodatkowo zobligowano inwestora do opracowania analiz porealizacyjnych po 5 i po 10 latach od zakończenia inwestycji. Wyniki analizy porealizacyjnej, wykonanej po 5 latach od zakończenia budowy, będą podstawą do rozważenia konieczności prowadzenia dodatkowych monitoringów stanu środowiska oraz określenia dalszych zasad funkcjonowania obszarów wyłączonych z użytkowania turystycznego i rybackiego.

Z przeprowadzonej analizy oddziaływania planowanej inwestycji na środowisko wynika, że przy należytym wypełnieniu warunków wymienionych w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, realizacja przedsięwzięcia nie powinna znacząco negatywnie oddziaływać na środowisko.

Z treścią decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach można zapoznać się w Biuletynie Informacji Publicznej Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Olsztynie.

Źródło: RDOŚ Olsztyn